Het Alfabet
Het Hebreeuwse alfabet bestaat uit 22 letters, in oorsprong alleen medeklinkers. Al voordat de bijbeltekst werd vastgelegd werden enkele tekens in bepaalde omstandigheden als klinkers gebruikt. Dit resulteert in een wat tweeslachtig systeem, echter alleen in enkele gevallen levert dit echt problemen op.
De meeste bijbelteksten bestonden al lang (of wat enkele late boeken betreft kort) voor het begin van de gebruikelijke jaartelling. Eeuwen later, toen de kennis van het Hebreeuws achteruit dreigde te gaan, is er aan deze oorspronkelijke tekst een serie kleine tekentjes onder en boven de regel toegevoegd die de uitspraak vrij precies vastleggen, het zogeheten Tiberiënsische vocaalsysteeem. Afgezien van klinkers heeft dit systeem ook een aantal tekens om de voordracht van de tekst te regelen. Zie beneden.
Overzicht
Teken | Naam | Getalswaarde | Uitspraak |
א | Alef | 1 | Als de klank tussen de e's in mee-eten, in tegenstelling tot meten; zie beneden opm. 3. |
ב | Bet | 2 | Als nederlands "b" of "v", zie beneden opm. 2. |
ג | Gimel | 3 | Als frans "g" in 'garçon', zie beneden opm. 2. |
ד | Dalet | 4 | Als nederlands "d", zie beneden opm. 2. |
ה | He | 5 | Als nederlands "h"; zie beneden opm. 3. |
ו | Wav | 6 | Als nederlands "w" (anderen als "v"); zie beneden opm. 3. |
ז | Zayin | 7 | Als nederlands "z". |
ח | Chet | 8 | Als nederlands "ch", of als duitse ich-Laut. |
ט | Tet | 9 | Als nederlands "t". |
י | Yod | 10 | Als nederlands "j"; zie beneden opm. 3. |
כ | Kaf | 20 | Als nederlands "k" of "ch" (duitse ach-Laut), zie beneden opm. 2. |
ך | Sluit Kaf | | Als kaf. |
ל | Lamed | 30 | Als nederlands "l". |
מ | Mem | 40 | Als nederlands "m". |
ם | Sluit Mem | | Als mem |
נ | Nun | 50 | Als nederlands "n". |
ן | Sluit Nun | | Als nun. |
ס | Samech | 60 | Als nederlands "s". |
ע | Ayin | 70 | Ongeveer als alef. |
פ | Pe | 80 | Als nederlands "p" of "f", zie beneden opm. 2. |
ף | Sluit Pe | | Als pe. |
צ | Tsade | 90 | Als nederlands "ts" of duits "z". |
ץ | Sluit Tsade | | Als tsade. |
ק | Qof | 100 | Als nederlands "k". |
ר | Resh | 200 | Als nederlands "r". |
ש | Shin | 300 | Als nederlands "s" of "sj"; zie beneden opm. 1. |
ת | Tav | 400 | Als nederlands "t", zie beneden opm. 2. |
Opmerkingen
1 Verschil tussen
שׁ en
שׂ.
De letter
ש geeft twee verschillende klanken aan, die van elkaar onderscheiden worden met een punt. Staat de punt linksboven de letter,
שׂׂ, dan is de uitspraak "s", tegenwoordig gelijk aan de uitspraak van de
ס (samech), staat de punt rechtsboven de letter,
שׁ, dan is de uitspraak "sj" of als "sh" in het engels.
2 De letters
בגד״כפת (begadkefat).
De letters
בגד״כפת hebben lange tijd twee uitspraken gekend. Het verschil wordt aangegeven door een punt in de letter te plaatsen om de zogenaamde harde uitspraak aan te geven, terwijl de afwezigheid van de punt de zachte uitspraak aanduidt. In de moderne uitspraak is het klankverschil bij
גדת weer verloren gegaan, de schrijfwijze is echter gebleven. Deze moderne uitspraak komt overeen met de israelische uitspraak van het Hebreeuws en, op dit punt, met de sefardische traditie.
בּ | als ned. "b" |
ב | als ned. "v" |
גּ | als "g" in engels 'get' |
ג | idem |
דּ | als ned. "d" |
ד | idem |
כּ | als ned. "k" |
כ | als ned. "ch" |
פּ | als ned. "p" |
פ | als ned. "f" |
תּ | als ned. "t" |
ת | idem |
3 Tekens gebruikt om klinkers aan te geven.
Zoals opgemerkt, een aantal tekens wordt in het Bijbels Hebreeuws ook gebruikt om klinkers aan te duiden. Het gaat hierbij om de
א, de
ה,
de
ו, en de
י. In vrijwel alle gevallen zijn de aanduidingen bedoelt voor lange vocalen. Zie hiervoor Les 2.